Monitoring van de wolf in de provincies

Op 28 mei werd nabij het Drents-Friese Wold een wolf doodgereden. Een uitgebreide analyse zal uitwijzen om welke wolf het gaat.

Provincie Groningen

Op 15 maart 2021 is een wolf op twee verschillende locaties gezien en gefilmd nabij Blijham. Er is in de omgeving geen spoor gevonden waarop DNA-onderzoek mogelijk was, waardoor het onduidelijk blijft welke wolf dit is geweest.

Provincie Fryslân

In de periode van 1 februari tot en met 30 april 2021 zijn er in Friesland geen wolvenwaarnemingen gedaan. Na de waargenomen wolf begin januari 2021 bij de Alde Feanen zijn na uitvoerig sporenonderzoek in deze periode geen wolvenwaarnemingen meer bevestigd.

Hoewel dit buiten de rapportageperiode valt, melden we dat op 28 mei 2021 nabij het Drents-Friese Wold, op de N381 bij Appelscha een wolf is doodgereden. Uit de sectie, uitgevoerd door DWHC (Dutch Wildlife Health Centre) en WENR (Wageningen Environmental Research), bleek dat het om een jongvolwassen mannelijke wolf ging. Het dier had een gewicht van 41,5 kg en was in goede conditie. Een uitgebreide analyse zal uitwijzen om welke wolf het gaat. Deze resultaten worden in het najaar verwacht.

Provincie Drenthe

Eind april is de aanwezigheid van een wolf op één locatie in Drenthe aangetoond. In de omgeving van Wijster is een schaap aangetroffen waarvan via DNA kon worden vastgesteld dat het gedood was door een wolf. Het bleek om een nog niet eerder vastgestelde vrouwelijke wolf te gaan, afkomstig uit de Barnstorf roedel in Nedersaksen. De wolvin heeft de code GW2090f gekregen. Er zijn naast dit (schade)geval geen bewezen waarnemingen of sporen van een wolf in Drenthe gedaan in de rapportageperiode.

Er komen regelmatig meldingen binnen van zichtwaarnemingen van de wolf.

Provincie Overijssel

In Overijssel zijn op 8 april 2021 diverse waarnemingen van een wolf gedaan. Het ging om zichtwaarnemingen in de omgeving van Rossum. De wolf was in de weilanden te zien en stak een weg over. In Overijssel zijn in deze periode geen andere waarnemingen gedaan. Ook is er geen DNA beschikbaar van deze wolf. Hieronder een opname van de wolf:

De wolf bij Rossum. Foto: Silvia Moleman

Provincie Gelderland

Noord-Veluwe De aanwezigheid van de gevestigde roedel op de Noord-Veluwe is afgelopen kwartaal opnieuw vastgesteld via wildcamera’s, zichtwaarnemingen en keutels. Op basis van zichtwaarnemingen is duidelijk geworden dat de wolvin in 2021 vier welpen heeft geworpen. Dit is de derde keer dat voortplanting is aangetoond en dat deze roedel jongen voortbrengt. Het is onduidelijk hoe groot de roedel op dit moment is, aangezien tweejarige wolven (geboortejaar 2019) vaak de roedel verlaten rondom de periode dat nieuwe welpen geboren worden. Er zijn op de Noord-Veluwe drie wolvensporen verzameld waarvan succesvol DNA kon worden bepaald. Uit de keutels kon worden opgemaakt dat het om de wolven GW1964m en GW2087m ging. Beide zijn jonge, mannelijke wolven die in de roedel op de Noord-Veluwe geboren zijn. De aanwezigheid van GW1964m werd al in januari 2021 vastgesteld. Die van GW2087m in 16 maart 2021. Het is onduidelijk in welk jaar deze welpen geboren zijn. Bij één van de wolven uit de roedel op de Noord-Veluwe blijkt uit camerabeelden dat deze schurft heeft. Bij normale, constante omstandigheden, zoals op de Veluwe, hoeft schurft niet direct levensbedreigend te zijn voor deze wolf. De wolf lijkt zich te hebben afgezonderd van de andere wolven of is mogelijk verstoten door de andere wolven. Door afstand te houden wordt overdracht van de ziekte op de andere aanwezige (roedel)wolven voorkomen.

Midden-Veluwe Op de Midden-Veluwe zijn in de periode februari tot en met eind april zeven monsters verzameld waarvan succesvol DNA kon worden bepaald. In alle gevallen bleek het te gaan om wolvin GW960f, die er al sinds augustus 2018 aanwezig is. Nadat ze bijna drie jaar het territorium alleen heeft bezet, lijkt ze nu een partner te hebben. Op een wildcamera zijn twee wolven tegelijk waargenomen; daarnaast zijn twee duidelijk onderscheidende wolven te zien op andere camerabeelden. Dit kan duiden op paarvorming, aangezien de wolven elkaar in hun omgeving tolereren. Het is onduidelijk om welk individu het gaat, aangezien er nog geen DNA-profiel beschikbaar is van deze tweede wolf.

Zuidwest-Veluwe Op 6 maart 2021 is op de provinciale weg N224 op de Zuidwest-Veluwe een wolf doodgereden. Uit DNA-onderzoek is bevestigd dat het gaat om GW1729f. Deze wolvin is in 2019 geboren op de Noord-Veluwe. Tijdens de sectie uitgevoerd door WENR en DWHC bleek dat ze acht embryo’s in haar baarmoeder had. Meer hierover leest u op de pagina ‘Overig nieuws’.

Op de Zuidwest-Veluwe zijn twee andere individuen genetisch aangetoond op basis van keutels, wilde prooidieren en een schadegeval bij schapen. In vijf gevallen bleek het om GW1490m te gaan, de mannelijke wolf die vanuit Duitsland dit voorjaar het leefgebied op de Zuidwest-Veluwe bereikte. Deze wolf was het afgelopen kwartaal dus nog steeds aanwezig binnen het hier aangewezen leefgebied. Het andere vastgestelde individu blijkt GW2088m te zijn. Zijn aanwezigheid is dit kwartaal voor het eerst vastgesteld. Het gaat, net als GW2087m, om een jong uit de roedel op de Noord-Veluwe. Vermoedelijk is de mannelijke wolf GW2088m vanuit de Noord-Veluwe op doortocht geweest, aangezien territoriale wolven (zoals GW1490m die zich territoriaal gedraagt op de Zuidwest-Veluwe) geen andere wolven in het territorium gedogen, behalve hun eigen jongen. In de rapportageperiode is op de Zuidwest-Veluwe nog een vierde wolf aangetoond op basis van uitgebreid wildcamera-onderzoek. Op basis van uiterlijke kenmerken is vastgesteld dat relatief kort na het overlijden van GW1729f in maart 2021, een andere vrouwelijke wolf zich heeft gevoegd bij GW1490m. Het is nog onduidelijk welke wolf dit is, wat haar herkomst is en waar ze momenteel verblijft. Zuidoost-Veluwe Ook op de Zuidoost-Veluwe is begin maart 2021 een wolf vastgesteld op basis van wildcamera-onderzoek. Nader veldonderzoek moet uitwijzen of deze wolf hier langer zal verblijven en om welke wolf het gaat.

De wolf wordt onder meer gevolgd via wildcamera's. Foto: Marielle van Uitert

Provincies Noord-Brabant, Limburg en Zeeland

Groote Heide De gevestigde wolf GW1625m werd ook in de periode februari tot en met april 2021 waargenomen op de Groote Heide, het gebied tussen Weert en Eindhoven. De wolf wordt hier nog steeds vastgelegd op wildcamera’s. Ook worden diverse andere sporen zoals keutels gevonden die wijzen op de aanwezigheid. In vijf gevallen in zowel Noord-Brabant als Limburg kon dit individu op basis van DNA worden vastgesteld: vier keer op basis van een aanval op schapen en één keer op basis van een keutel.

West-Brabant en Zeeland Naast GW1625m werd 25 april in Dinteloord (Noord-Brabant) een andere wolf genetisch geïdentificeerd op basis van monsters afgenomen bij een dood schaap. Het is waarschijnlijk dezelfde wolf die op 27 april Tholen in de provincie Zeeland bezocht en die op 28 april bij Lepelstraat in Noord-Brabant is waargenomen. Het gaat om een niet eerder vastgestelde jonge, mannelijke wolf met de individucode GW2089m, afkomstig uit de Schermbeckroedel in Noordrijn-Westfalen. Vanuit het CEwolf consortium kon door uitwisseling van gegevens tussen de wolveninstituten INBO in Vlaanderen en Senckenberg Instituut in Duitsland worden vastgesteld dat het dier vanuit Vlaanderen een uitstapje heeft gemaakt naar Nederland. Daarna is hij weer teruggekeerd naar Vlaanderen. Waar het dier zich momenteel bevindt is onduidelijk.