Kaart verspreiding wolf
Een ecoduct in aanleg. Ook wolven maken hier gebruik van. Foto: Cees van Kempen (Ispida Wildlife Productions)
Monitoring 9 februari - 30 april 2023
De kaart geeft de gebieden weer waar in de periode van 9 februari tot en met 30 april 2023 met zekerheid wolven aanwezig waren in Nederland. Via DNA-analyse was het in een aantal gevallen mogelijk om de individuen te achterhalen. Wanneer u op de iconen klikt, krijgt u meer informatie over de betreffende wolven. Ook is het mogelijk om op de kaart in te zoomen. De betekenis van de iconen is onder de kaart uitgelegd. In Tabel 1 (onder de kaart) wordt een overzicht gegeven van de wolven die op dit moment in Nederland gevestigd zijn en van de wolven die de afgelopen periode door Nederland trokken.
Toelichting en leeswijzer kaart
Op de kaart 'Wolvenmonitoring' zijn drie typen iconen aangegeven: een gekleurd gebied met wolf-icoon, een grijze wolf en een auto-icoon. De gekleurde gebieden met wolf-icoon geven het globale gebied aan waar de afgelopen periode op basis van DNA-analyse is aangetoond welke wolven (individuen) hier vastgesteld zijn. De gekleurde gebieden geven het gebied aan waar wolven officieel gevestigd zijn, volgens de criteria uit het Interprovinciaal Wolvenplan, of waar zij een paar hebben gevormd én waar in de afgelopen periode DNA-sporen zijn aangetroffen. De gevestigde wolven die afgelopen periode via DNA zijn vastgesteld zijn: GW2397m en GW2090f in leefgebied Zuidwest-Drenthe/Zuidoost-Fryslân, GW3011f (partner vooralsnog onbekend maar mogelijk GW2864m of GW3250m) in Midden-Drenthe, GW960f (partner GW2398m) op de Midden-Veluwe, GW3012f (partner vooralsnog onbekend) op de Zuidwest-Veluwe en GW1625m op De Groote Heide in Noord-Brabant/Limburg. Daarnaast wordt aan de hand van wildcamerabeelden aangenomen dat de volgende wolven de afgelopen periode nog steeds in hun territorium aanwezig waren: GW893m en GW998f op de Noord-Veluwe, GW2668f (partner vooralsnog onbekend mogelijk GW2664m) op de Noordwest-Veluwe, GW2398m (partner GW960f) op de Midden-Veluwe, GW1889m en GW2363f op de Zuidoost-Veluwe, GW2087m (partner vooralsnog onbekend) in de regio van de Hoge Veluwe en omstreken. De zwervende wolven zijn op kaart aangegeven als grijs gekleurde wolven, tenzij er een sterk vermoeden bestaat dat zij een paar hebben gevormd met een andere (gevestigde) wolf. Zwervende wolven hebben nog geen vast leefgebied gevonden en zijn nog niet langer dan zes maanden in Nederland via DNA aangetoond. Sommige nakomelingen van de (Noord-Veluwe) roedel zijn ook als grijs gekleurde iconen aangegeven als zij zich buiten het bekende territorium van de Noord-Veluwe bevinden en zij nog geen vast territorium hebben gevonden (de afgelopen periode ging het hierbij om GW1428m, GW2563m en GW3237m). Van noord naar zuid betreffen de zwervende wolven: GW3250m, GW3242f, GW3243f, GW1428m, GW2666f, GW2540f, GW3241f, GW3240m, GW2936f, GW2435m, GW2563m, GW3237m, GW2937m, GW2807m, GW3236f GW2935m. De wolf GW2664m is opgenomen onder het gekleurde gebied van de Noordwest-Veluwe, omdat deze daar mogelijk een paar gevormd heeft. Voor wolven die langere afstanden afgelegd hebben, is tussen de eerste en de laatste locatie waar de zwervende wolf via DNA is vastgesteld, een stippellijn getrokken. Ook zijn eventuele andere plekken waar het dier via DNA is vastgesteld aangegeven. De aangegeven lijn betreft nadrukkelijk niet de daadwerkelijk gelopen route van de wolf. Op de kaart is van noord naar zuid voor GW3243f, GW2540f, GW3241f, GW2563m, GW2936f, GW3237m, GW2807m en GW3236f een lijn aangegeven, omdat deze wolven een redelijke afstand door Nederland hebben afgelegd. De locaties met een auto-icoon geven de locatie aan waar een wolf is aangereden. Dat waren afgelopen periode drie wolven: GW2937m op de A12 bij Zevenaar/Duiven, GW3065f op de A2 nabij Grathem en GW3236f op de A2 bij Vught. In de laatste twee gevallen was de aanrijding fataal. In het eerste geval moest de wolf GW2937m, mede gezien de ernst van zijn verwondingen, uit zijn lijden verlost worden. Zie verder de toelichting in het tekstkader onder zwervende wolven.
Overzicht gevestigde en zwervende wolven
In onderstaande tabel is weergegeven van welke wolven er op dit moment een vermoeden is dat zij gevestigd zijn in Nederland en waar ze zich (waarschijnlijk) de afgelopen periode bevonden. Gevestigde wolven zijn de afgelopen maanden of jaren (meermaals) in Nederland in dezelfde regio aangetoond en verblijven er langer dan zes maanden en/of hebben een paar gevormd. Deze wolven zijn om die reden in de tabel als ‘gevestigd’ aangeduid en er wordt om die reden in die regio’s onderzoek gedaan naar sporen. In het hoofdstuk ‘Monitoring in de provincies’ wordt meer toelichting gegeven op deze wolven. Naast gevestigde wolven zijn er ook wolven die minder dan zes maanden in één regio voorkomen. Deze wolven zijn in de tabel aangegeven als zwervende wolven. Een zwervende wolf heeft nog geen vast leefgebied gevonden en is nog niet langer dan zes maanden in eenzelfde leefgebied via DNA aangetoond. In het overzicht van de zwervende wolven zijn alleen wolven opgenomen die de afgelopen periode (9 februari tot en met 30 april 2023) via DNA zijn vastgesteld in Nederland. Het spreekt voor zich dat niet uit te sluiten valt dat er in deze periode meer wolven aanwezig waren in Nederland. Niet alle wolven worden waargenomen. Daarnaast vindt op sommige plekken in Nederland geen monitoring plaats, terwijl er wel wolvenwaarnemingen bekend zijn (bijvoorbeeld uit (sociale) media). Er is hiervoor eerst toestemming nodig van terreinbeheerders en andere betrokkenen om de terreinen te betreden en te onderzoeken. Tabel 1 Gevestigde en zwervende wolven in Nederland Van een gevestigde wolf is sprake als deze minimaal 6 maanden in dezelfde regio of hetzelfde gebied via DNA aantoonbaar aanwezig is en/of paarvorming heeft plaatsgevonden. Voor zwervende wolven is dat nog niet het geval. Dikgedrukte codes staan voor gevestigde wolven. GW staat voor Genetische Wolf, gevolgd door een uniek volgnummer, en daarna een m (man) of f (vrouw). Nakomeling NV, staat voor nakomeling van de Noord-Veluwe roedel. Nakomeling ZWD staat voor nakomeling van de Zuidwest-Drenthe/Zuidoost Fryslân roedel, nakomeling MV staat voor een nakomeling van de Midden-Veluwe roedel. De wolven aangeduid met een † zijn omgekomen.
Toelichting op de tabel
* Nakomeling van de Noord-Veluwe roedel (GW998f x GW893m), geboren in de periode 2019-2022 en aangetoond met DNA. Voor deze nakomelingen geldt dat zij nog kunnen optrekken met de ouderlijke Noord-Veluwe roedel of (vanaf ongeveer het tweede levensjaar) op zoek zijn naar een eigen territorium dat al dan niet in de buurt van het territorium van de ouderlijke roedel ligt. Dit kan of lijkt het geval te zijn voor GW1428m, GW1889m, GW2087m, GW2563m en GW3237m.
** Alle drie deze dieren werden in Nederland slachtoffer van het verkeer: één aanrijding in april op de A12 en twee (separate) aanrijdingen op de A2 in maart. Het betreft alle drie nakomelingen van de Vlaamse Hechtel-Eksel roedel. Voor meer informatie zie het tekstkader onder zwervende wolven.