Kaart verspreiding wolf
Eén van de leefgebieden van de wolf in de Drents-Friese regio, foto: Marielle van Uitert
Monitoring 1 mei - 31 juli 2023
De kaart geeft de gebieden weer waar in de periode van 1 mei tot en met 31 juli 2023 met zekerheid wolven aanwezig waren in Nederland. Via DNA-analyse was het in een aantal gevallen mogelijk om de individuen te achterhalen. Wanneer u op de iconen klikt, krijgt u meer informatie over de betreffende wolven. Ook is het mogelijk om op de kaart in te zoomen. De betekenis van de iconen is onder de kaart uitgelegd. In tabel 1 (onder de kaart) wordt een overzicht gegeven van de wolven die de afgelopen periode door Nederland trokken.
Toelichting en leeswijzer kaart
Op de kaart 'Wolvenmonitoring' zijn vier typen iconen aangegeven: een gekleurd gebied met wolf-icoon, een grijze wolf, een auto-icoon en een pootafdruk-icoon. De gekleurde gebieden met wolf-icoon geven het globale gebied aan waar de afgelopen periode op basis van DNA-analyse is aangetoond welke wolven (individuen) hier vastgesteld zijn. De gekleurde gebieden geven het gebied aan waar wolven officieel gevestigd zijn, volgens de criteria uit het Interprovinciaal Wolvenplan, of waar zich een paar heeft gevormd én waar in de afgelopen periode DNA-sporen zijn aangetroffen. De gevestigde wolven die de afgelopen periode via DNA zijn vastgesteld zijn: GW2090f en GW2397m in de Drents-Friese Regio, GW3011f en GW3250m in Midden-Drenthe, GW893m (partner GW998f) op de Noord-Veluwe, GW960f (dood aangetroffen) en GW2540f (nu mogelijk een paar met GW2398m) op de Midden-Veluwe, GW2668f (partner vooralsnog onbekend, mogelijk GW2664m) op de Noordwest-Veluwe, GW2087m in de regio van de Hoge Veluwe en omstreken, GW1625m op de Groote Heide in Noord-Brabant/Limburg. Daarnaast wordt aan de hand van wildcamerabeelden aangenomen dat de volgende wolven de afgelopen periode nog steeds in hun territorium aanwezig waren: GW998f (partner GW893m) op de Noord-Veluwe, GW2398m (mogelijk een paar met GW2540f) op de Midden-Veluwe, GW2363f en GW1889m op de Zuidoost-Veluwe, GW3012f en GW2435m op de Zuidwest-Veluwe. De zwervende wolven zijn op kaart aangegeven als grijs gekleurde wolven. Zwervende wolven hebben nog geen vast leefgebied gevonden en zijn nog niet langer dan zes maanden in Nederland via DNA aangetoond. Sommige nakomelingen van de (Noord-Veluwe) roedel zijn ook als grijs gekleurde iconen aangegeven als zij zich buiten het bekende territorium van de Noord-Veluwe bevinden en zij nog geen vast territorium hebben gevonden (de afgelopen periode ging het hierbij om GW3237m). Van noord naar zuid betreffen de zwervende wolven: GW3618m, GW3237m en GW3425m. Voor wolven die langere afstanden afgelegd hebben, is tussen de eerste en de laatste locatie waar de zwervende wolf via DNA is vastgesteld, een stippellijn getrokken. Ook zijn eventuele andere plekken waar het dier via DNA is vastgesteld aangegeven. De aangegeven lijn betreft nadrukkelijk niet de daadwerkelijk gelopen route van de wolf. Op de kaart is voor wolf GW3237m een stippellijn aangegeven, omdat deze wolf een redelijke afstand op de Utrechtse Heuvelrug heeft afgelegd. De locaties met een auto-icoon zijn locaties waar een wolf is omgekomen in het verkeer. Dat is de afgelopen periode één keer gebeurd, het is nog niet bekend om welk individu het hier gaat. De locaties met een pootafdruk-icoon geven aan waar wolven door ander toedoen zijn omgekomen, dit waren de afgelopen periode twee wolven: wolf GW3151m in Wapse en wolvin GW960f op de Midden-Veluwe (zie toelichting in het kader dode wolven).
Overzicht gevestigde en zwervende wolven
In onderstaande tabel is weergegeven van welke wolven er op dit moment een vermoeden bestaat dat zij gevestigd zijn in Nederland en waar ze zich (waarschijnlijk) de afgelopen periode bevonden. Gevestigde wolven zijn de afgelopen maanden of jaren (meermaals) in Nederland in dezelfde regio aangetoond en verblijven er langer dan zes maanden en/of hebben een paar gevormd. Deze wolven zijn om die reden in de tabel als ‘gevestigd’ aangeduid en er wordt daarom in die regio’s actief onderzoek gedaan naar sporen. In het hoofdstuk ‘Monitoring in de provincies’ wordt meer toelichting gegeven op deze wolven.
Naast gevestigde wolven zijn er ook wolven die minder dan zes maanden in één regio voorkomen. Deze wolven zijn in de tabel aangegeven als zwervende wolven. Een zwervende wolf heeft nog geen vast leefgebied gevonden en is nog niet langer dan zes maanden in eenzelfde leefgebied via DNA aangetoond. Het kan hier dus ook gaan om nakomelingen van gevestigde wolven die de geboorteroedel inmiddels verlaten hebben maar nog geen vast leefgebied hebben gevonden. In het overzicht van de zwervende wolven zijn alleen wolven opgenomen die de afgelopen periode (1 mei tot en met 31 juli 2023) via DNA zijn vastgesteld in Nederland.
Het spreekt voor zich dat niet uit te sluiten valt dat er in deze periode meer wolven aanwezig waren in Nederland. Niet alle wolven worden waargenomen. Daarnaast vindt op sommige plekken in Nederland geen monitoring plaats, terwijl er wel wolvenwaarnemingen bekend zijn (bijvoorbeeld uit de (sociale) media). Er is hiervoor eerst toestemming nodig van terreinbeheerders en andere betrokkenen om de terreinen te betreden en te onderzoeken. Tabel 1 Gevestigde en zwervende wolven in Nederland Van een gevestigde wolf is sprake als deze minimaal 6 maanden in dezelfde regio of hetzelfde gebied via DNA aantoonbaar aanwezig is en/of paarvorming heeft plaatsgevonden. Voor zwervende wolven is dat nog niet het geval. Dikgedrukte codes staan voor gevestigde wolven. GW staat voor Genetische Wolf, gevolgd door een uniek volgnummer, en daarna een m (man) of f (vrouw). Nakomeling NV, staat voor nakomeling van de Noord-Veluwe roedel. Nakomeling DFR staat voor nakomeling van de roedel in de Drents-Friese Regio, nakomeling MV staat voor een nakomeling van de Midden-Veluwe roedel. De wolven aangeduid met een † zijn omgekomen.
Toelichting op de tabel
*Nakomeling van de Noord-Veluwe roedel (GW998f x GW893m), geboren in de periode 2019-2022 en aangetoond met DNA. Voor deze nakomelingen geldt dat zij nog kunnen optrekken met de ouderlijke Noord-Veluwe roedel of (vanaf ongeveer het tweede levensjaar) op zoek zijn naar een eigen territorium dat al dan niet in de buurt van het territorium van de ouderlijke roedel ligt.
**Voor deze roedels geldt dat de welpen en/of het ouderpaar op wildcamerabeelden zijn vastgelegd maar in deze periode niet met DNA aangetoond zijn.
***Deze wolf lijkt zich te hebben aangesloten bij de Midden-Drenthe roedel, blijkt uit zichtwaarnemingen.