Samenvatting afgelopen periode
Wolf op de Veluwe, foto: Marielle van Uitert
DNA-onderzoek toont voor het eerst jonge wolven uit 2023 aan
Bij het DNA-onderzoek voor de monitoring van de wolvenpopulatie in Nederland zijn voor het eerst een aantal van de in 2023 geboren welpen aangetoond. Het gaat om nakomelingen van verschillende roedels op de Veluwe en de roedel in de Drents-Friese regio. In deze voortgangsrapportage over de activiteit van de wolf in Nederland wordt verslag gedaan over de periode 1 augustus tot en met 20 oktober 2023.
In totaal zijn in deze periode in Nederland 28 verschillende wolven aangetoond met DNA-materiaal. Hiervan zijn negen wolven voor het eerst in Nederland aangetroffen. De overige wolven zijn gevestigde individuen en verspreid over verschillende bekende territoria aangetoond.
Nederlandse wolf in Duitsland aangereden
Een nakomeling uit de Noord-Veluwe roedel, is 300 kilometer verderop in Duitsland geïdentificeerd nadat hij daar (fataal) werd aangereden. De wolf werd eerst in de buurt van Lippetal in Noordrijn-Westfalen en later in het Ludwigsau territorium in Hessen aangetoond. Opmerkelijk is dat deze wolf (GW3501m) nooit in Nederland is aangetoond met DNA. Het is de tweede keer dat een Nederlandse wolf zich leek te gaan vestigen in Duitsland. De eerste wolf (GW2667m) – ook een nakomeling van de Noord-Veluwe roedel – werd begin dit jaar vastgesteld nabij Fleckertshöhe in Rijnland-Palts.
Territorium op de Utrechtse Heuvelrug
Sinds 8 mei wordt op de Utrechtse Heuvelrug een wolf (GW3237m) waargenomen op basis van DNA-monsters. De wolf is een nakomeling van de Noord-Veluwe roedel en heeft als eerste wolf een territorium in de provincie Utrecht. Zijn DNA is zowel vastgesteld in uitwerpselen als bij schade aan landbouwhuisdieren. Daarom stelt de provincie subsidie beschikbaar voor het plaatsen van wolfwerende rasters. Hiermee kunnen geregistreerde dierhouders, in een ruim begrensd gebied van de Utrechtse Heuvelrug, hun dieren beschermen tegen aanvallen van een wolf.
Toename aantal schademeldingen in enkele regio’s
In een aantal regio’s zoals Noordwest-Veluwe is een toename geweest van het aantal schademeldingen. In de speciale Faunaschade PreventieKit (FPK) wordt advies gegeven over preventieve maatregelen waaronder goede afrastering. Na analyse van bijna 1.000 schadegevallen (verspreid over Nederland) is gebleken dat er bij 3% van de gevallen een raster volgens adviesnorm aanwezig was. In 0,6% van deze gevallen zijn er geen gebreken aan het raster geconstateerd.
Schademeldingen bij BIJ12
In de afgelopen periode zijn 127 meldingen van vermoedelijke wolvenschade aan landbouwhuisdieren binnengekomen bij BIJ12. In totaal gaf de DNA-analyse bij 107 meldingen als uitslag dat het om wolvenschade ging. Vier keer werd het DNA van hond aangetoond. In drie gevallen is er nog geen DNA-uitslag bekend. Bij elf gevallen gaf de analyse geen resultaat. Deze elf meldingen zijn nader beoordeeld op basis van veldbezoek, locatie en schadebeeld. Van deze elf meldingen is na nadere beoordeling geconcludeerd dat in zes gevallen predatie door wolf niet was uit te sluiten.
Bij het Wolvenmeldpunt komen regelmatig foto's en video's binnen van de wolf in Nederland. Ook worden opnames gemaakt met wildcamera's. Een aantal hiervan vindt u terug in deze rapportage.
Verhouding type zekere wolvenwaarnemingen
Het diagram geeft een beeld van meldingen van zekere waarnemingen die bij het Wolvenmeldpunt zijn binnengekomen in de periode van 1 augustus - 20 oktober.
Binnengekomen meldingen monitoring
In deze voortgangsrapportage geven we inzicht in de activiteit van de wolf in Nederland in de periode van 1 augustus tot en met 20 oktober 2023. Er zijn in deze periode 1387 meldingen binnengekomen van (vermoedelijke) sporen van wolven. De meldingen werden gedaan bij het Wolvenmeldpunt van BIJ12, waarvan de uitvoering is belegd bij de Zoogdiervereniging.
Bij 754 meldingen is op basis van bewijsmateriaal – zoals DNA-onderzoek op bijvoorbeeld een uitwerpsel – of beeldmateriaal duidelijk geworden dat het daadwerkelijk om een wolf ging. Van de overige 633 meldingen kon niet worden vastgesteld of dit een wolf betrof. In bovenstaande bdiagram vindt u een overzicht van zekere wolvenwaarnemingen, verdeeld naar type waarneming. De activiteit van de wolf in Nederland is in deze voortgangsrapportage gebaseerd op kennis uit de schademeldingen die binnenkomen bij BIJ12, het Wolvenmeldpunt en de actieve monitoring. Ondanks de omvattendheid van deze bronnen, zijn deze niet volledig uitputtend en kan er meer wolvenactiviteit in Nederland aan de orde zijn dan waar wij zicht op hebben.