Samenvatting

Wolven met prooi. Bron: Tirza Verwijs via het Wolvenmeldpunt.

Nieuwe wolvenleefgebieden en welpen vastgesteld

Deze voortgangsrapportage beschrijft de activiteiten van wolven in Nederland in de periode van 1 februari tot en met 23 mei 2025. In deze periode zijn 67 wolven aangetoond met DNA. Daarvan zijn 20 wolven voor het eerst in Nederland vastgesteld. De overige 47 wolven zijn al eerder in Nederland aangetoond met DNA.

Welpen in vier provincies

Daarnaast zijn op wildcamerabeelden minimaal 45 welpen vastgesteld. Deze jonge wolven leven in de provincies Drenthe, Fryslân, Gelderland en Utrecht.

Nieuwe territoria in Drenthe

In Drenthe zijn twee nieuwe wolventerritoria vastgesteld, namelijk in de regio’s Middenveld en Zuid-Drenthe. Het aantal wolvenleefgebieden in Nederland wordt geschat op 15 tot 16, bestaande uit 13 tot 14 roedels en twee solitaire wolven.

Meer wolven maken telling lastiger

Door de toename van het aantal wolven is het moeilijker om te bepalen hoeveel wolven er in Nederland leven. Nakomelingen en zwervende wolven verblijven vaker aan de randen van bestaande leefgebieden. Zo kunnen zij eventueel vrijkomende plekken snel overnemen. Camerabeelden geven niet altijd een volledig beeld van roedels. Dat komt doordat individuele wolven lastig te herkennen zijn en niet altijd de hele roedel zichtbaar is. Het is daardoor moeilijk om wolven te tellen in gebieden waar veel wolven op zoek zijn naar een eigen leefgebied.

Acht dode wolven

Zeven wolven zijn omgekomen door aanrijdingen: zes in het verkeer en één door een trein. Daarnaast zijn er botten van een wolf gevonden. De doodsoorzaak van die wolf is onbekend.

Wolf uit achtertuin gevestigd op Zuidoost-Veluwe

Wolf GW2563m is waarschijnlijk de nieuwe mannelijke wolf van het ouderpaar op de Zuidoost-Veluwe. Deze wolf kwam in april 2023 in het nieuws toen hij werd gevonden in een achtertuin in Doetinchem. Een dierenarts heeft het dier toen verdoofd en onderzocht. De wolf had een oude, goed herstelde botbreuk in zijn poot. Hij had geen ander letsel en is dezelfde dag losgelaten in de regio.

Ga naar bij12.nl/wolf

Wolf op de Noordwest-Veluwe. Bron: Jan Groenewold via het Wolvenmeldpunt.

Data monitoring en schade

Meldingen monitoring

In de periode van 1 februari tot en met 23 mei 2025 ontving BIJ12 1865 meldingen van (vermoedelijke) waarnemingen van wolven. Bij 635 meldingen is op basis van bewijsmateriaal, zoals beeldmateriaal of DNA-onderzoek op een uitwerpsel, bevestigd dat het daadwerkelijk om een wolf ging. Van de overige 1230 meldingen kon niet worden vastgesteld of dit een wolf betrof.

Onderstaand diagram geeft een overzicht van de bij het Wolvenmeldpunt binnengekomen zekere wolvenwaarnemingen per type waarneming. Daarnaast zijn in het diagram meldingen opgenomen van (vermoedelijke) wolvenschade aan landbouwhuisdieren. Bij 317 schademeldingen kon met DNA worden aangetoond dat het om wolf ging. Bij 5 gevallen was DNA-analyse niet mogelijk, maar was na nadere beoordeling wolf niet uit te sluiten. Bij één geval werd DNA van hond aangetoond maar bij nadere beoordeling bleek dit waarschijnlijk om contaminatie te gaan en is op basis van het vraatbeeld de schade alsnog aan vermoedelijk wolf toegekend.

Meldingen veeschade

BIJ12 ontving in de periode van 1 februari tot en met 23 mei 2025 343 meldingen van vermoedelijke wolvenschade aan landbouwhuisdieren. Vijf van deze meldingen zijn niet verder onderzocht omdat bij de eerste beoordeling bleek dat het niet om wolvenschade ging, of omdat het een wildprooi of schade van buiten Nederland betrof.

De DNA-analyse toonde in 317 gevallen aan dat het om wolvenschade ging. Daarnaast werd 10 keer het DNA van hond aangetoond. In negen gevallen gaf de analyse geen resultaat en in één geval was DNA-afname of -analyse niet mogelijk. Die meldingen zijn of worden nader beoordeeld op basis van veldbezoek, locatie en schadebeeld. Acht van die tien meldingen zijn inmiddels nader beoordeeld. Hierbij was in vijf gevallen predatie door wolf niet uit te sluiten. Daarnaast is bij één geval waar DNA van hond aangetoond was beoordeeld dat het hierbij zeer waarschijnlijk om contaminatie ging. Aan de hand van het vraatbeeld is bij de afhandeling van dit dossier de schade alsnog aan vermoedelijk wolf toegekend.

Overzicht van de zekere wolvenwaarnemingen die bij het Wolvenmeldpunt zijn binnengekomen in de periode 1 februari - 23 mei 2025, aangevuld met bevestigde schademeldingen.

Welpenprenten. Fotograaf: Marielle van Uitert.

Totstandkoming rapportage

BIJ12 coördineert de monitoring van de Nederlandse wolvenpopulatie en handelt wolvenschade aan vee af namens de provincies.

Deze voortgangsrapportage is tot stand gekomen met medewerking van de Zoogdiervereniging (monitoring Wolvenmeldpunt), Wageningen University & Research (WENR, DNA-analyses, secties dode wolven), Dutch Wildlife Health Centre (DWHC, pathologisch onderzoek) en het CEwolf-consortium (Centraal-Europese wolvenpopulatie, internationale uitwisseling genetische data).

Dataperiode 1 februari - 23 mei 2025

Deze rapportage geeft een uitgebreid verslag van de activiteit van wolven in Nederland over de periode van 1 februari tot en met 23 mei 2025. Van deze periode is genetische informatie op individuniveau beschikbaar. Daarmee is van verschillende wolven de aanwezigheid op een bepaald moment beschreven. Concreet is de informatie gebaseerd op de onderstaande gegevens:

uitslagen van soort- en individubepalingen van DNA-monsters die zijn verkregen via monitoring in de periode 1 februari tot en met 23 mei 2025;
gevalideerde waarnemingen van wolven verkregen via de monitoring in de periode 1 februari tot en met 23 mei 2025, beelden van welpen kunnen verkregen zijn na 23 mei;
uitslagen van soort- en individubepalingen van DNA-monsters die zijn verkregen via schadeafhandeling in de periode 1 februari tot en met 23 mei 2025.

Bronbestanden

Zie voor alle beschikbare data de bronbestanden op bij12.nl:

De gebruikte bronnen bieden veel informatie maar zijn niet volledig uitputtend. Er kan meer wolvenactiviteit in Nederland zijn dan dat is vermeld in deze rapportage. Zie voor meer informatie bij12.nl.