In 2025 zal de transitie van de Nationale Databank Flora en Fauna steeds meer zichtbare resultaten opleveren. Een belangrijke mijlpaal is dat de NDFF open data gaat bieden.
Maar er gebeurt meer: diverse applicaties van de NDFF zijn we aan het vernieuwen en verbeteren. Ook wordt er gewerkt aan een nieuwe governance, waarmee het op termijn mogelijk wordt om de NDFF te verankeren in de Omgevingswet. In deze nieuwsbrief-special lees je er alles over.
Open data in de praktijk
Hoe werkt het straks als de NDFF open data biedt? Wat staat er in het opendatabeleid en waar dient de Lijst Kwetsbare Soorten voor? En hoe werken de verschillende toegangsniveaus waarmee je straks de data kunt bekijken en downloaden? Lees meer >
Werken aan datakwaliteit en validatieproces
De NDFF besteedt veel aandacht aan het verhogen van de datakwaliteit en het verbeteren van dataprocessen. Het komende jaar gaat een team van inmiddels vijf personen werken aan drie hoofdlijnen. Lees meer >
Update governance en wettelijke verankering
2025 wordt een belangrijk jaar voor de afspraken rondom het beheer en bestuur van de NDFF. Deze afspraken zijn nodig om de wettelijke verankering van de NDFF in de Omgevingswet te realiseren. Lees meer >
Ontwikkelplanning IT
Eén van de sporen van de transitie is een complete renovatie van de bestaande NDFF-applicaties. Daarbij is steeds de uitdaging: hoe maken we mooie en nieuwe producten, die naadloos aansluiten op de bestaande systemen in de databank? Diverse componenten moeten daarvoor perfect met elkaar samenwerken. Het afgelopen jaar is er hard gewerkt aan nieuwe software voor de gehele NDFF. De Flora & Fauna Verkenner die begin 2025 gelanceerd wordt, is een grote mijlpaal. Maar daar stopt het niet. Want de NDFF blijft vernieuwen, verbeteren en doorontwikkelen.
Flora & Fauna Verkenner
De Flora & Fauna Verkenner krijgt na de lancering een doorontwikkeling, waarmee de data toegankelijker en bruikbaarder wordt voor alle gebruikers. VERWACHT Q1 2025
Validatie
Het validatieportaal wordt vernieuwd, om de vele vrijwillige validatoren betere instrumenten te geven om de waarnemingen in de NDFF te valideren. VERWACHT EIND 2025
Mijn NDFF
Mijn NDFF wordt de omgeving voor de gebruiker waar alles samenkomt. In deze omgeving kunnen accounts gekoppeld worden, toegang verkregen worden tot de validatiemodule en wordt geautoriseerde toegang beheerd. VERWACHT EIND 2025
Invoer
Het invoerproces wordt verbeterd, waarmee het veel eenvoudiger wordt om waarnemingen in te voeren in de NDFF. Ook worden je eigen waarnemingen zichtbaar, mét het resultaat van de automatische validatie. VERWACHT Q2 2026
Uitvoer
Voor geautoriseerde gebruikers wordt een vervanger voor het Uitvoerportaal gerealiseerd, om nog beter met de NDFF aan het werk te kunnen. VERWACHT 2027
Drie voordelen van open data
- NDFF open data stimuleert kennis en begrip van lokale natuur omdat iedereen de data kan inzien.
- Iedereen kan controleren of de eigen waarnemingen goed in de NDFF staan.
- Met de open data kunnen burgers zorgen dat lokale natuurwaarden in beeld zijn én worden gebruikt in natuurbeleid en -beheer.
De bescherming van soorten weegt soms zwaarder dan het belang van openbaar maken van gedetailleerde data. Dit geldt voor ongeveer 1200 soorten, opgenomen in de Lijst Kwetsbare Soorten.
Open data in de praktijk
Het opengaan van de NDFF gebeurt heel zorgvuldig, want de data zijn van verschillende eigenaren (de bronhouders) en kan gevoelige informatie bevatten.
Om te zorgen dat iedereen met een gerust hart zijn of haar data blijft delen, is met verschillende overheidspartijen, soortenorganisaties, Sovon, Waarneming.nl, ecologische adviesbureaus en terreinbeherende organisaties het NDFF Opendatabeleid opgesteld. In dit beleid staat onder meer beschreven hoe we met de data omgaan, welke data niet tot in detail openbaar mogen en hoe we misbruik gaan voorkomen.
Kwetsbare soorten Voor sommige dier- en plantensoorten geldt dat het openbaar maken van gedetailleerde gegevens in de NDFF bedreigend kan zijn voor het voortbestaan van deze soort. De bescherming van de soort weegt dan zwaarder dan het belang van openbaar maken van gedetailleerde data. Dit geldt voor ongeveer 1200 soorten die je kunt terugvinden op de Lijst Kwetsbare Soorten. Voor deze soorten geldt dat ze vervaagd worden weergegeven in de NDFF. Dat houdt in dat je niet de exacte locatie van de waarneming kunt zien, maar dat de waarneming op het niveau van een 1×1 of 5×5 kilometerhok aangeven wordt. Op deze manier worden verstoring en beschadiging van kwetsbare soorten en hun leefgebied voorkomen.
Voor meer informatie over het NDFF Opendatabeleid, de Lijst Kwetsbare Soorten en de verschillende toegangsniveaus vanaf 2025, ga je naar www.ndff.nl/hoe-werkt-het/open-data.
Het versterken en verbeteren van het validatieproces is één van de doelen waar het NDFF Kwaliteitsteam het komende jaar aan gaat werken.
Werken aan datakwaliteit en validatieproces
De NDFF besteedt veel aandacht aan datakwaliteit en dataprocessen. Het komende jaar gaat het team van inmiddels vijf personen werken aan drie hoofdlijnen:
- Het ondersteunen van bronhouders en dataleveranciers om datasets vollediger en van hoogwaardige kwaliteit aan te leveren. De prioriteit gaat uit naar inventarisaties van beleidsrelevante soorten, zoals vleermuisinventarisaties en gegevens vanuit Subsidiestelsel Natuur en Landschap.
- Het versterken van de automatische validatie in het validatieproces. Daarmee worden ook de belangrijkste opvallende zaken in juistheid en volledigheid meegenomen. Denk aan het signaleren en repareren van afwijkende locaties en ontbrekende inventarisatieprotocollen.
- Het actualiseren en verbeteren van alle validatieprocedures. Daarmee zet de NDFF met haar netwerk stappen om gegevens goed, uniform én snel gevalideerd beschikbaar te stellen. Dit werk omvat bijvoorbeeld het terugleggen van bevindingen bij dataleveranciers en het bijwerken van richtlijnen voor validatoren.
Met de verankering van de NDFF als natuurdatabank in de Omgevingswet, wordt de toekomst van de NDFF veiliggesteld. Maar voordat dit rond is, wil de NDFF al open data bieden.
Update governance en wettelijke verankering
Om de toekomst van de NDFF veilig te stellen, is verankering in de Omgevingswet belangrijk: daarmee wordt de NDFF het natuurregister waar overheden hun natuurdata mee gaan delen, en wordt daarmee ook de financiering vanuit het rijk en provincies geregeld.
Omdat de wettelijke verankering nog niet rond is, kan de openstelling naar open data begin 2025 alleen plaatsvinden onder twee voorwaarden. De eerste is dat het ministerie van LVVN en de provincies een tijdelijke bestuursovereenkomst tekenen. Daarmee garanderen ze dat de wettelijke verankering van de NDFF er echt komt én dat dit niet te lang gaat duren (eind 2025, begin 2026). Deze tijdelijke bestuursovereenkomst wordt ondertekend in de tweede helft van januari 2025.
De tweede voorwaarde is de afspraak dat provincies en het ministerie van LVVN het opendatabeleid van de NDFF als kader gaan gebruiken bij het verstrekken van natuurdata.
Om de wettelijke verankering rond te krijgen is het ministerie van LVVN druk bezig met het definitief maken van de tekst voor de AMvB zodat deze ingebracht kan worden in het wetgevingstraject (consultatieronde en daarna langs Tweede en Eerste Kamer en Raad van State). Ondertussen bereiden de provincies een ontwerpregeling voor, om daarmee een gemeenschappelijke regeling op te kunnen richten.
